Ik probeer wijsheid te ontdekken in de gereformeerde traditie. Maar die laat de gelovige lekker zwemmen door tegenstrijdige boodschappen. De gereformeerde theologie dient de worstelende gelovige totaal niet.
Onze dominee zei dat je zelfonderzoek moest doen. Dat je moest kijken naar je eigen motieven. Toen ik hem daarnaar vroeg, bleek dat hij de liefde bedoelde. Of je de agapè al in jezelf zag groeien in plaats van de liefde voor jezelf. Later legde hij de link met de zelfbeproeving in het avondmaalsformulier.
Ik heb een behoorlijke weerstand tegen zelfonderzoek. Bij mij had het een vorm die veel lijkt op wat De Vink in zijn blog beschreef. Maar ik moet ieder maar op zijn mooie ogen geloven dat de gereformeerde traditie hiervoor geen enkele aanleiding geeft. Ik zal wel te veel wereldse lucht hebben ingeademd. Ik heb alle waarschuwingen van mijn medegelovigen in de wind geslagen en ben mijn eigen weg gegaan. De ziekte is mijn eigen schuld. Punt.
Wat de dominee zei, gaf me aanleiding om nog eens opnieuw te kijken naar de waarde van zelfonderzoek. Ik denk wel dat zelfonderzoek, hoewel ik dat niet meer bewust doe, in zekere zin wel geïnternaliseerd is - onbewust zal ik het wel doen. Maar als ik in mezelf ga zoeken naar goddelijke liefde, dan ben ik die liefde aan het beoordelen. En zodra ik dat doe, dan kan het zo maar weer eigenliefde blijken te zijn. Geloven is nou eenmaal niet-zien.
Dus om bewust zelfonderzoek/zelfbeproeving te doen, nee. Ik sluit me maar aan bij de woorden van Paulus (Rom 7:18): Want ik weet, dat in mij, dat wil zeggen in mijn vlees, geen goed woont. Ik kan met Hendrik enkel zeggen: Vader, help me!!
En zoals Willem de Vink het verwoordt in zijn blog:
Geloven betekent juist: durven loslaten, om Jezus vast te grijpen.
Ware wijsheid begint met ontzag voor God, wat leidt tot overgave. ‘Met Christus ben ik gekruisigd: ikzelf leef niet meer, maar Christus leeft in mij’ (Gal. 2:20). We concentreren ons niet langer op onszelf, onze zonden of onze goede voornemens, maar op Jezus.