A.s. dinsdag ga ik met mijn culturele stapmaatjes de film 'Donnie Darko' bekijken die in Lantaren/Venster (Rotterdam) wordt vertoond. Sommigen zal het onderstaande stukje wel bekend voorkomen, het is nl. van mijn eigen site geplukt. Er zijn nog veel meer films die ik wil bespreken, maar ik kom er gewoon niet aan toe.
Overigens is Donnie Darko al een tijdje op video/dvd verkrijgbaar.
‘Donnie Darko’ is een van de vreemdste, maar tegelijk een van de beste films die ik de laatste tijd gezien heb. Het verhaal speelt aan de vooravond van de Amerikaanse presidenstverkiezingen van 1988, in een slaperige buitenwijk van een grote stad. De intelligente scholier Donald (Donnie) Darko (Jake Gyllenhaal) heeft mentale problemen. Hij maakt deel uit van een alledaags Amerikaans gezin. Op een gegeven moment verplettert een vliegtuigmotor, die zomaar uit de lucht is komen vallen, zijn slaapkamer (Donnie lag niet in bed omdat hij aan het slaapwandelen was), en vanaf dat moment beginnen er rare dingen te gebeuren. Donnie krijgt hallucinaties waarin hij een groot, creepy konijn ziet (Frank), die hem het einde van de wereld voorspelt en Donnie opdrachten geeft dingen te vernielen.
De mysterieuze, ondoorgrondelijke Donnie kraamt om de haverklap intelligente teksten uit, bijv. wanneer een lerares maatschappijleer er volgens hem simplistische opvattingen op nahoudt over emoties. Grappig is wanneer Donnie zijn vrienden onderwijst over het seksleven van de smurfen.
Ondanks zijn uitstekende resultaten heeft Donnie veel problemen op school met docenten, behalve met de eigenzinnige docente Engels (Drew Barrymore). Zijn liefhebbende moeder kan niet tot hem doordringen en zijn psychiater begrijpt ook weinig van Donnie en zijn 'denkbeeldige' vriend Frank. Toch is Donnie geen stumper. Zo heeft hij opmerkelijk geluk in de liefde. Bij de eerste ontmoeting tussen Donnie en Gretchen (Jena Malone), wanneer Gretchen wordt lastiggevallen door twee vervelia's, vraagt hij meteen of ze met hem 'wil gaan'. 'Okay', is het laconieke antwoord van het meisje. De leuke Gretchen heeft zo haar eigen problemen. Donnie en zij beleven de ultieme tienerromance.
Wanneer Donnie in aanraking komt met het boek
The philosophy of time travelling (een fictief standaardwerk over tijdreizen) en de boeken van Stephen Hawking, beseft hij dat daarin wel eens het antwoord zou kunnen worden gevonden op het raadsel 'Frank' en alle vreemde gebeurtenissen. Het boek over tijdreizen blijkt te zijn geschreven door een oud-docente die nu ruim 100 jaar oud is: 'opoe Graftak'. Het oude spook fluistert Donnie op een bepaald moment de onheilspellende woorden in dat 'anyone dies alone.' Donnie Darko bevat tal van dit soort wonderlijke uitspraken en gebeurtenissen. Toen de film was afgelopen, had ik tweeslachtige gevoelens: Ik had ervan genoten, maar begreep er geen sikkepit van. Pas nadat ik wat spoilers over Donnie Darko had gelezen, vielen veel puzzelstukjes op hun plaats.
Donnie Darko is niet in een hokje te plaatsen. Er zit van alles in: tienerliefde, science-fiction, humor, enge scenes (waarin het konijn verschijnt) en talloze verwijzingen naar films en boeken die regisseur Richard Kelly geïnspireerd hebben (o.a. Stephen King, Graham Greene, Magnolia). De film doet een beetje denken aan een literair meesterwerk van een auteur die in een klap zijn magnum opus wilde schrijven. Zelf omschreef Kelly zijn debuutfilm als The Catcher in the Rye (van J.D. Salinger) in de stijl van Philip K. Dick (beroemde sci-fi-schrijver wiens werk als basis diende voor ‘Blade Runner’ en ‘Minority Report’). In verschillende interviews noemde Kelly de film ‘12 Monkeys’ van Terry Gilliams als grootste inspiratiebron.
Er valt nog veel meer te vertellen over deze diepzinnige, aparte film, maar ik brei er maar een eind aan. Donnie Darko is, hoewel hij de kijker in verwarring achterlaat, een hele mooie, sfeervolle film, die je zeker gezien moet hebben.
