The Queen vond ik briljant. heb hem paar dagen geleden gekeken.
dit is mijn artikel over Marie Antoinette voor het blaadje van onze studentenvereniging:
There’s something about Marie
De titel van deze review die op de cover van O&W staat is inderdaad een beetje misleidend. De Marie in deze filmreview is Marie Antoinette. De film en het de persoon Marie Antoinette wordt door veel fransen niet met open armen ontvangen. Ik speel nu even pleitbezorger voor deze film.
De film in het kort: De van oorsprong Oostenrijkse Marie Antoinette is vijftien jaar wanneer ze wordt uitgehuwelijkt aan Lodelijk XVI. Van chemie is niet echt sprake tussen deze twee. Er zijn veel partijen die baat hebben bij een troonopvolger uit dit huwelijk…De bijna-op-losse-schroeven-alliantie tussen Oostenrijk en Frankrijk vormt bijvoorbeeld een geïnteresseerde partij. Verder vind elke burger dat Marie nou maar eens een puppy eruit moet persen. Maar het wil niet echt lukken in de slaapkamer (Let’s Get It On zou pas eeuwen later verschijnen). De fluisterende stemmen, over frigiditeit, onvruchtbaarheid of Oostenrijkse koudheid in het bed op het hof drijven Marie Antoinette tot losbandig gedrag waarin zij zich kan uitleven. Waanzinnige feesten met veel taart en cakes, mooie kleding, en heel veel champagne is het resultaat van al die aandacht waar ze nooit om heeft gevraagd. Het levert mooie beelden op in elk geval. Marie Antoinette heeft het niet erg op met protocollen. Dat is echt zó Máxima. Buiten de grachten van het kasteel rommelt het inmiddels aardig en de Franse Revolutie zal binnen afzienbare tijd ontketenen. Marie Antoinette geeft volgens de fransen teveel geld uit…Door al die feesten doet Marie ad fundum met de schatkist van Frankrijk. Ze maakt zichzelf erg onpopulair doordat de fransen de gewraakte uitspraak Let Them Eat Cake niet slikken. Dat valt zeg maar in slechte bodem…in het verkeerde keelgat. Historisch gezien is er weinig grond voor deze uitspraak, maar de uitspraak kostte Marie Antoinette haar leven.
Ze gaf veel geld uit aan juwelen, kleding, paleizen…Werkelijk een lust voor het oog, maar dit alles terwijl de bevolking verder uithongerde. Dus brak de revolutie uit. De revolutie startte door heftige onvrede over de ongelijke verdeling van kapitaal en te grote uitgaven, door het absolutisme (de koning moest volgens de bevolking niet langer alleen aan God verantwoording afleggen, maar ook aan burgers), burgers wilden gelijkheid in rangen en standen en dan was er nog die geldslurpende koninklijke familie. De aristocratie en geestelijkheid verklaart zich tot de Nationale Assemblée. Dus iedereen blijft bij elkaar totdat er een grondwet is. De bevolking voelt nattigheid zodra legers zich verzamelden rondom Parijs en een populaire Mininster het veld moet ruimen van Lodewijk. Dus bestormen burgers de Bastille (burcht). Twee later vlucht de ‘royals’ maar worden in de kraag gevat bij Varsennes en nog eens een jaar later wordt Versailles bestormd en de ‘royals’ worden gevangen gezet. Binnen datzelfde jaar eindigen Lodewijk en Marie Antoinette onder de guilloutine. De ironie wil dat Lodewijk zelf ooit het voorstel deed om het mes van de guilloutine schuin te maken zodat het mes sneller zijn werk kan doen.
Sofia Coppola vind de bovenstaande informatie futiliteiten. Details rond de geschiedenis zijn volgens Sofia Coppola laakbaar aangezien er gewoon grote gaten zitten in de chronologie van gebeurtenissen. Maar het doet geen afbreuk aan de film gek genoeg. Het is geen fout dat Coppola weinig informatie geeft in de film over waarom het volk Marie Antoinette haatte. Domweg omdat Kirsten Dunst de kijker van de inhoudt weet af te leiden met goed acteerwerk, op die paar zuurpruimen tijdens het filmfestival van Cannes na. Coppola heeft ook humor. Zo zie je in een flits Converse sneakers op de grond liggen tussen alle schoenendozen van Marie Antoinette. Er zijn maar weinig regiseurs die een kostuumfilm een dusdanig moderne touch weet te geven. De muziek is daar slechts één onderdeel van. En vergeet niet dat Coppola voor Lost in Translation al overladen is met prijzen. In haar vaders voetsporen treden zal niet lukken met Marie Antoinette al is het een zeer geslaagde poging.
De film herbergt het ware leven aan dit hof. Marie Antoinette ís geen verwend kreng maar een teer en fragiel meisje van amper vijftien jaar die met een frigide slapjanus een kind moet maken. Marie Antoinette wordt op vijftien jarige leeftijd in een verstikkend keurslijf gepropt. De één ontwikkeld in dat geval een eetstoornis (Sissi) terwijl een ander zich volpropt met bonbons. Privacy bestond eigenlijk niet voor Marie Antoinette. Zodra ze wakker werd hoefde ze slechts met haar ogen te knipperen of kreeg een bonbon in haar mond gepropt. Coppola zet de toon voor de film eigenlijk glashelder neer: Marie Antoinette was maar een meisje en niet meer dan dat. Verder ingaan op het gebrek aan diepgang in deze film is eigenlijk hetzelfde als klagen over de ongezonde kwaliteiten van een chocolade-fondue. Je zeurt er gewoon niet over omdat het onweerstaanbaar is. In Coppola’s eerdere werken stoeit ze met thema’s als onzekerheid, breekbaarheid en desoriëntatie . Slim als Coppola is, gaat ze niet uit de doeken waardoor ze graag meisjes in een staat van vervreemding portreteert. Dat zou de film kunnen afdoen als dom en dat risico mag de film niet lopen. De film Marie Antoinette is een heerlijke orgie van pastelkleuren op de muren en cakes en snoepjes die gaatjes veroorzaken enkel door ernaar te kijken. De fantastische kostuums en jurken en het decor van de film vormen eigenlijk een apart meesterwerk. Coppola mag in haar handjes knijpen toen ze de sleutel van het kasteel kreeg. Gelukkig heeft ze ook goed gebruik gemaakt van de mogelijkheid om in de vele vertrekken te mogen filmen. Ik vind de film haast een ode aan dit architecturaal meesterwerk. Voor alle ATV-ers die in de nabije toekomst met of zonder een lift naar Parijs vertrekken...laat het Louvre desnoods links liggen en bekijk op je gemak het kasteel . Paleis het Loo is weliswaar mooi, maar valt echt totaal in het niet bij de grootheid van het kasteel en de tuinen van Versailles. Maar genoeg over Versailles.
"S'ils n'ont plus de pain, qu'ils mangent de la brioche.”
De bovenstaande uitspraak zou volgens deskundigen vertaald moeten worden naar het volgende: Laat de bakkers brioches maken als er geen brood meer is, wat volgens de franse wetten voor dezelfde prijs moest doorgaan bij gebrek aan brood. Let them eat cake zoals in de film wordt gezegd zou volgens deskundigen dus nooit door Marie Antoinette gezegt kunnen zijn. De franse propaganda wilde echter niet afwijken van haar standpunt en bleef de koningin belachelijk maken waardoor haar reputatie niet meer te herstellen bleek. En dat leidde uiteindelijk tot haar dood. Tot op de dag van vandaag geloven fransen heilig dat Marie Antoinette inderdaad een verwend loeder is. Dus dat Sofia Coppola tijdens het filmfestival Boe-geroep moest aanhoren was dat niet leuk, maar niet ondenkbaar. En achteraf begrijpt ze wel dat het voor een Amerikaanse vrouw eigenlijk riskant is om een vrouw zoals Marie Antoinette in een beter daglicht te stellen. Zeg maar gerust ondoenlijk. Gelukkig oogste de film ook successen. De kostuum-designer won een Oscar en in Cannes was Coppola genonimeerd door Palme d’Or. Best netjes gezien lauwe reacties van de fransen zelf. De dvd met extra’s is zeker de moeite waard om eens te huren. Jason Schwartsman (Lodewijk in de film) neemt je mee door vertrekken van Versailles geheel in de stijl van MTV’s Cribs. Erg humoristisch en naar mijn idee steekt hij behoorlijk de draak met echte cribs-patsers. De uitgebreide making off geeft zowaar nog nuttige geschiedkundige informatie. Ik heb zelf een gruwelijk hekel aan making-off’s documentaires. Maar bij een kostuumfilm zoals deze was ik erg benieuwd hoe ze ooit tot dit resultaat gekomen zijn en een kijkje in de keuken kan echt geen kwaad. Het is als een mooie zonsondergang. Tot het allerlaatste moment blijft het betoverend. De illusie van de film zelf komt gelukkig als zonsopgang zodra je de film voor de tweede, derde of vierde keer start.