Gisteren kwam ik toevallig een artikeltje tegen over J.R.R. Tolkien. Nu wist ik wel dat de beste man katholiek was, maar dit artikeltje ging over zijn werk en hoe duidelijk het katholicisme ervan af spatte. Alhoewel hij zelf beweerde zoiets niet bewust te doen. Toen ben ik even in mijn geheugen gaan graven, want zoals bijna iedereen op deze wereld, heb ik 'Lord of the Rings' zowel gelezen als op film gezien...en inderdaad, ik kan me wel enkele scenes bedenken met duidelijke katholieke symboliek.
- Het Elfenbrood dat Frodo meeneemt, verwijst naar de Eucharistie. Dat is immers ook het viaticum, het brood der reizenden van de pelgrimerende Kerk. Het geneest en versterkt lichaam en ziel tot aan de uiteindelijke verlossing.
- In Return of the King, wordt de hulp ingeroepen van de dode soldaten. Dat verwijst naar het Vagevuur waar de zielen gelouterd worden en op Verlossing wachten. Dat is ook precies wat er met deze soldaten gebeurd na de slag met de Orcs bij Minas Tirith!
- Tolkien heeft zelf al toegegeven dat de Elfenkoningin Galadriel gebaseerd is op Maria. (Overigens zit er ook symboliek van Anglo-Saxische mythen etc. erin verwerkt.)
Nou goed, dit zijn maar een aantal voorbeelden. Inmiddels wordt door anglo-saxische literaire wetenschappers ook onderkend dat Shakespeare katholiek moet zijn geweest, in het Engeland van die tijd levensgevaarlijk want dat kon je dood betekenen. In zijn werken zijn er diverse verwijzingen naar bijv. katholieke sacramenten.(Dat hij katholiek was blijkt overigens niet alleen uit zijn werk, maar ook gewoon uit doopaktes en de doopaktes van familie en bijv. onderwijzers die hij gehad heeft.)
Heb jij nou ook wel eens dat je boeken of films tegenkomt waarvan je denkt: Hé, dit heeft een christelijke (ongeacht katholieke of protestantse) verhaallijn, of hier gebruikt men in meer (of mindere) mate christelijke symboliek? Heb je ook voorbeelden?
Een dichteres met gereformeerde achtergrond, die mij bijzonder aanspreekt is bijv. Ida Gerhardt. Buiten dat er duidelijke christelijke verwijzingen zijn in haar werk, vind ik haar vertaling van de Psalmen nog steeds schitterend.
Een Amerikaanse gereformeerde dichteres die mij aanspreekt, is Emily Dickinson. Misschien zijn deze dames bekend bij de aanwezige grefo's? Wat vind men van hun werk? Spreekt het je aan? Herken je bepaalde elementen?
Overigens bedoel ik niet films waar toevallig een priester met een boordje als figurant langsloopt of overduidelijke films als Passion of the Christ. Ik bedoel meer boeken en films waar de christen wel de christelijke laag in herkent, en de niet-christen totaal geen idee heeft dat het christelijk is...
Misschien heeft het te maken met een soort fascinatie voor 'verborgen' evangelisatie onder niet-christenen, alsook een interesse over de geloofsachtergrond van schrijvers en regisseurs en de doorwerking daarvan...