Goed iniatief, Gait!
Ik concentreer me hier op m'n geloofsleven, want de rest is makkelijk genoeg te vinden via Google,
Facebook en
LinkedIn.
Tot zo'n 30 jaar geleden stond geloof voor mij voor wat ik zou moeten geloven. En daar had ik moeite mee.
Hoe kon ik nu geloven als de geloofsovertuigingen die mijn vader verkondigde van de Gereformeerde kansels zo weinig betekenis voor mij hadden?
Zonde, genade, verlossing, verzoening; het zal allemaal wel, maar dat waren geen woorden uit mijn dagelijkse vocabulaire.
Zelfs niet in een domineesgezin.
Ik experimenteerde wat met politieke avondgebeden en oecumenische leerdiensten die ik in oecumenisch verband mee voorbereidde.
Mijn vader nam me wel eens mee naar de Kritische Gemeente IJmond.
Maatschappelijke betrokkenheid en idealisme, prachtig, maar wat dat nu met geloof te maken had??
Toen ik ging studeren in Amsterdam zei ik dus het Geloof der Vaderen vaarwel.
Ook de Studentenekklesia -in dezelfde traditie als de Kritische Gemeente IJmond- was het niet voor mij.
Gelukkig vond ik na een jaar of 5 -via mijn interesse voor actieve geweldloosheid- de Quakers.
Naar later bleek de kleine minderheid van Quakers, wereldwijd gezien, die haar leden vrij laat in wat ze geloven...
Er klikte van alles: actieve geweldloosheid, gelijkwaardige inbreng in wijdingsbijeenkomsten, verwoording van religieuze ervaring in eigen taal, de Bijbel niet altijd en eeuwig als uitgangspunt.
Geloof als kenmerk van kerklidmaatschap raakte en bleef op de achtergrond.
Het moet in 1984 of 1985 zijn geweest dat ik de Nederlandse Quakers mocht vertegenwoordigen bij een internationale bijeenkomst van Church and Peace.
In een workshop vroeg ik de andere aanwezigen -enigszins provocerend- wat dat nu helemaal betekent: "geloven in God".
De aanwezige vertegenwoordiger van de Taizé communiteit antwoordde -voor mij verrassend- "vertrouwen"...
Vertrouwen berust op ervaring, een kernbegrip bij ons merk Quakers, dat op dat moment op z'n plaats viel.
Ik had religieuze ervaring pas echt leren kennen in de Quaker wijdingsbijeenkomsten en zakenvergaderingen.
Ik had het Gereformeerde Godsbegrip losgelaten, de Persoon die ik niet had ontmoet in de verhalen van mijn vader.
Daardoor was ruimte ontstaan om mijn religieuze ervaring te associëren met het goddelijke.
Inmiddels ben ik het kleine groepje Quakers in zekere zin ontgroeid.
In andere zin ook weer niet: het is nog steeds mijn 'thuis'.
Mijn geloof is in mijn beleving inmiddels echter zozeer 'gegroeid', dat het ook weer het 'oude' godsbegrip kan omvatten, dat ik me ook kan herkennen in de geloofsbeleving van andere christenen die hun geloof heel anders verwoorden dan bij 'mijn merk' Quakers gebruikelijk is.
Ik zoek dat contact met andersgelovigen ook bewust op, omdat ik merk dat het mijn geloof sterker maakt en ... omdat ik me daartoe Geroepen voel.
Religieuze ervaring is voor mij nog steeds essentieel, het fundament van mijn ... vertrouwen.
Daarnaar durf ik mijn leven te richten.
Daaraan kan ik de leiding in mijn leven overgeven als ik het zelf niet allemaal overzie, niet kan controleren.
Theologie, kerkelijke gewoonten, religieuze rituelen, de ervaring die mij tot individu maakt; het zet me allemaal apart van anderen.
Religieuze ervaring is -zo heb ik geleerd te herkennen- de ervaring die dat niet doet.
Religie en directe ervaring zijn kernbegrippen geworden van mijn theologie.
Religie komt van het Latijnse religare: terugbinden, verplichten, verzoenen.
Directe religieuze ervaring is te onderscheiden van geloofsovertuigingen en van als dogma's verwoorde waarheid die van generatie op generatie wordt doorgegeven.
Het is de ervaring van het verbonden zijn met alles en iedereen die mij 'windows of opportunity' toont.
Kansen om verbondenheid zichtbaar te maken, kloven te overbruggen die zijn gecreëerd door dogma's, geloofsovertuigingen en andere woorden die Waarheid pretenderen te vatten.
Dat geldt ook voor wetenschappelijke waarheid, de zogenaamde natuurwetten, die wonderen uit zouden sluiten...
Dat geldt ook voor economische wetten, zoals de wet van vraag en aanbod die zorgt dat de duivel altijd op de grote hoop schijt...
Dat geldt ook voor de politieke spelregels, die zouden dicteren dat het in de politiek uiteindelijk slechts om macht zou gaan...
Religie is ook, nee juist, dat wat die zogenaamde waarheden doorbreekt.
Toch is elke waarheid ook een afspiegeling van De Waarheid.
God kwam voor mij slechts tot leven toen ik mijn overgeleverde Godsbegrip losliet.
De Waarheid kun je slechts her-kennen...
... in de pogingen van degenen die je voorgingen om hun directe ervaring vast te leggen, te verwoorden, te delen, onder andere -voor mij als christen in de eerste plaats- in de Bijbel.
Natuurwetten zijn ook de verwoording van de verbondenheid die we zien in de natuur, van dat wat we overal herkennen.
De wereldmarkt, die dwingende metafoor, die door survival of the fittest vooral de rijken rijker maakt, is ook wat iedereen, tot in de kleinste nederzetting, met elkaar verbindt.
En waren de politieke spelregels, onze veelgeprezen democratie en scheiding der machten, niet ontworpen om het ons mogelijk te maken om samen vorm te geven aan de toekomst van onze samenleving als geheel?
Als we ons als mensen nu eens méér als deel van die natuur zouden ervaren...
Als we ons eens méér gelegen zouden laten liggen aan het welbevinden van de mensen wier inkomen de prijs is van onze welvaart...
Als we ons eens vaker zouden realiseren dat de essentie van democratie niet competitie maar samenwerking is...
De Waarheid is een diamant met vele facetten.
Wij stofjes die proberen te zweven om het geheel te overzien.
Terugdwarrelend door de zwaartekracht.
Uiteindelijk deel van de Waarheid.
Woorden bevatten geen Waarheid.
Waarheid vat woorden in haar greep.
Betekenissen doorbrekend om Betekenis te geven.
Met v&Vriendengroet,
Wim
