Laat ik even mijn ervaring met het Puriteinse gedachtengoed afbakenen. Dat beperkt zich tot het lezen van boeken en artikelen. Ik heb boeken gelezen van:
- Lloyd-Jones
- Spurgeon
- Bunyan
- Packer (wordt wel de laatste puritein genoemd)
- Piper
- Aad Kamsteeg
Ik wil nog wel eens iets lezen van Jonathan Edwards en John Owen.
Een aardige website met artikelen over het Puriteinse gedachtengoed is:
whitefield.nlEr zijn me bij bovenstaande schrijvers een aantal zaken opgevallen in vergelijking met wat ik gewend ben in mijn eigen kerk (GKv). Hierbij maak ik de kanttekening dat dit
mijn beleving is, dus subjectief. Door het lezen van bovenstaande boeken heb ik het volgende geleerd:
Gods eerGods eer is voor Hem het allerbelangrijkste. Het hele universum bestaat uiteindelijk alleen maar om zijn glorie en heerlijkheid te tonen. Ik ben er tot eer van God. Daar heeft God mij voor geschapen. Alles is uiteindelijk ondergeschikt aan dit doel: dat God de eer krijgt. Ik heb geleer mijzelf telkens weer de vraag te stellen: hoe kan ik God grootmaken? Dit is iets waardoor ik me wil laten leiden bij het maken van keuzes: wat draagt het meeste bij tot Zijn eer?
Dit plaatst allerlei onderwerpen in een groots perspectief. Bijv. het moeilijke onderwerp van uitverkiezing. In onze kerk wordt dit vooral neergezet (als het al gebeurd) als een zaak van troost. En dat is goed. Maar ik hoor bijna nooit iets over de eer van God die hiermee gemoeid is.
Genieten van GodWat ik vooral van Piper heb geleerd (en hij weer van Jonathan Edwards) is dat er geen tegenstelling bestaat tussen ons geluk en Gods eer, als we ons geluk in Hem zoeken. Piper zegt het in het kort zo: 'Wij verheerlijken God
door van Hem te genieten.' Als wij niet van God kunnen genieten, ontvangt Hij geen eer.
Bijgevolg heeft dit mij geleerd dat ik dus echt mag
genieten. Genieten van wat God schenkt is goed en mooi, maar uiteindelijk gaat het om intens genieten van God zelf in Christus. Ik mag God dus ook echt beleven en ervaren. Niet alleen verstandelijk geloven, maar ook ondervinden. En wat ik daarbij geleerd heb: Geloof gaat daarbij voorop. De ondervinding/ervaring volgt wel.
Alleen door het geloof in GodOok dat is iets wat ik geleerd heb (en nog steeds moet leren): steeds meer vertrouwen op God in Zijn Woord (zijn beloften). Tegelijk is dit iets wat ik ook door ondervinding leer: dat het geloof voorop gaat. Ik zie dat als onderdeel van levensheiliging: God gaat een weg met mij. Hij leert mij steeds meer op Hem mijn vertrouwen te stellen. Uiteindelijk gaat het in het leven telkens hierom: geloof ik de leugen van de satan, of geloof ik de belofte van God. Het gaat er dan om hoe ik Gods beloften waardeer. Hoe waardevol vind ik Zijn beloften? De duivel spiegelt mij van alles voor: vaak kortstondige en direct bevredigende dingen, waardoor ik mij gelukkig zou gaan voelen. Maar alleen God geeft echte verzadiging. Nu en eeuwig.
HeiligingMet dit alles ben ik mezelf veel bewuster geworden van mijn zonden en mijn zondige aard. Ik ben steeds scherper gaan zien dat 'de zonde in mij woont' (Rom 7:17,20). Ook is de strijd die in Rom 7:23 en 8:7 genoemd wordt voor mij realiteit geworden. Het verlangen naar de verlossing van ons lichaam (Rom 8:23) idem. Maar daardoor is ook Christus veel centraler geworden in mijn leven. Ik heb Hem zo nodig!
GenadeIk ben door deze boeken veel meer gaan beseffen dat ik alleen maar kan leven van Gods genade in Christus. Ik ben totaal afhankelijk van Hem. Ik besef dat vaak ook niet. Maar het besef groeit. Ook dat is een leerproces.
De lijst zou nog wel langer kunnen worden. Ik zou door kunnen gaan over de liefde voor Gods Woord, over het belang van dogma's als Drie-eenheid, uitverkiezing, rechtvaardiging door het geloof alleen, etc., over het belang van de waarheid en de liefde samen, over het zicht op de eeuwigheid en de heerlijkheid die over ons geopenbaard zal worden. Maar ik laat het hierbij. Misschien valt op dat de 5 Sola's (Soli Deo Gloria, Solus Christus, Sola Gratia, Sola Fide, Sola Scriptura) in het bovenstaande in meer of mindere mate naar voren komen... Duidelijk is wel dat ik door deze boeken werkelijk gesticht wordt, om het zo maar eens te noemen.
En het mooie is: als ik dan weer kijk naar bijv. onze 3 Formulieren van Eenheid, dan lees ik daar dezelfde dingen. Blijkbaar 'zit het er wel in', maar komt het er niet altijd uit...
Tot slot: bij Lloyd-Jones, Spurgeon, Bunyan en Piper heb ik wel het idee dat ze meer aandacht vragen voor wat er in je hart leeft, maar het wordt nooit 'navelstaren'. Het wordt nooit een zoeken naar zekerheid in jezelf. Altijd wordt je als lezer (of als luisteraar van de preken van Piper op internet) weer gericht op Christus.